Όσο απλό και αν φαίνεται, το παιχνίδι βοηθάει το παιδί μας να αποκτήσει πολλές δεξιότητες στο κομμάτι του λόγου και της επικοινωνίας ακόμα και όταν δεν έχει ξεκινήσει να μιλάει. Δεν χρειάζεται να έχουμε πολλά και «εξειδικευμένα» παιχνίδια για να απασχολήσουμε το παιδί. Κάποια κοινά και γνωστά σε όλους μας αντικείμενα, όπως είναι η μπάλα, τα τουβλάκια, τα κυπελάκια κ.α., αρκούν.
Ας ξεκινήσουμε όμως από τα οφέλη του παιχνιδιού στους πρώτους μήνες ενός μωρού, όπου φυσικά το παιχνίδι είναι κυρίως μονόπλευρο. Το ότι δεν μπορεί να παίξει μαζί μας όπως ένα μεγαλύτερο παιδί δεν σημαίνει ότι δεν μαθαίνει. Ένα μωρό, από τους πρώτους, ήδη, μήνες της γέννησης του μας παρατηρεί. Παρατηρεί τις κινήσεις των χεριών μας, των χειλιών μας και συλλέγει πληροφορίες που θα το βοηθήσουν αργότερα στην επικοινωνία. Ακούει τους ήχους που παράγουμε και προσπαθεί, ήδη από τους 6 μήνες, να τους μιμηθεί. Το βάβισμα δεν είναι τίποτα άλλο παρά η προσπάθεια του μωρού να μας μιλήσει μιμούμενο ήχους και κινήσεις που έχει παρατηρήσει από εμάς. Παίζοντας λοιπόν με το μωρό μας το βοηθάμε να κάνει τα πρώτα του βήματα για επικοινωνία.
Από τους 12 μήνες και μετά που το παιδί αρχίζει να καταλαβαίνει απλές εντολές το παιχνίδι μαζί του θα βοηθήσει στην ανάπτυξη ακόμα περισσότερων δεξιοτήτων. Μέσα από το παιχνίδι μπορεί να ακούσει και να μάθει νέες εντολέςκαι έννοιες που αφορούν το χώρο, τα χρώματα κλπ. Μπορούμε λοιπόν, για παράδειγμα, να πάρουμε τουβλάκια και να αρχίσουμε να τοποθετούμε το ένα πάνω στο άλλο λέγοντας δυνατά αυτό που κάνουμε. Όσο εμείς παίζουμε το παιδί ακούει αυτό που λέμε και ταυτόχρονα βλέπει τις κινήσεις μας και επομένως του είναι πιο εύκολο να κατανοήσει την εντολή «βάζω» και την έννοια «πάνω». Θα δούμε ότι αμέσως θα προσπαθήσει να μιμηθεί τις κινήσεις μας και σιγά σιγά και τις λέξεις που χρησιμοποιήσαμε. Φυσικά μπορούμε να παίξουμε με πολλούς διαφορετικούς τρόπους κάθε παιχνίδι ώστε να μαθαίνουμε κάθε φορά και άλλες έννοιες.
Μια άλλη δεξιότητα που μπορεί να αναπτύξει μέσα από το παιχνίδι είναι η επίλυση προβλημάτων ακόμα και από πολύ μικρή ηλικία. Παιχνίδια που βοηθούν σε αυτό τον τομέα είναι τα ενσφηνώματα και τα παζλ. Σκοπός αυτών των παιχνιδιών είναι να βρει το παιδί κάθε φορά ποιο κομμάτι ταιριάζει σε ποια θέση για να ολοκληρωθεί το παιχνίδι. Πρέπει λοιπόν να παρατηρήσει το σχήμα ή το χρώμα του κάθε κομματιού για να βρει ποιο είναι το κατάλληλο για τη συγκεκριμένη θέση. Προσπαθεί λοιπόν να επιλύσει το πρόβλημα (π.χ. «ολοκλήρωση του παζλ) μέσα από τις λύσεις που θα βρει για να οδηγηθεί εκεί (ποιο κομμάτι πρέπει να πάρει κάθε φορά ώστε να το τελειώσει πιο εύκολα).
Φυσικά δεν θα μπορούσα να παραλείψω τη σημασία που έχουν τα παιχνίδια ρόλων. Μέσα από αυτά το παιδί μπορεί να εξελίξει τόσο τις γλωσσικές και κοινωνικές του δεξιότητες όσο και τη φαντασία του. Παίζοντας μαζί του τέτοιου είδους παιχνίδια του δείχνουμε πως πρέπει να μιλάει και να συμπεριφέρεται σε συγκεκριμένες καταστάσεις ενώ το ίδιο χρησιμοποιεί τη φαντασία του για να βοηθήσει στην εξέλιξη της ιστορίας- παιχνιδιού στο οποίο συμμετέχει. Ο τρόπος που θα του υποδείξουμε να συμπεριφέρεται σε διάφορες καταστάσεις είναι και αυτός που θα υιοθετήσει το παιδί σε αντίστοιχες πραγματικές περιπτώσεις.
Κλείνοντας λοιπόν, βλέπουμε ότι μέσα από το παιχνίδι μπορούμε να δουλέψουμε ταυτόχρονα πολλούς και διαφορετικούς αλλά εξίσου σημαντικούς τομείς της ανάπτυξης του λόγου. Όπως ανέφερα παραπάνω, το παιδί μιμείται συμπεριφορές, παρατηρεί, αναπτύσσει λεξιλόγιο και μαθαίνει να χρησιμοποιεί τη φαντασία του. Δεν χρειάζεται λοιπόν να κάνουμε πολλά σε πρώτο επίπεδο για να συμβάλλουμε στην ανάπτυξη του λόγου του παιδιού μας. Το μόνο που χρειάζεται είναι να παίξουμε!
