Διαφοροποιημένη διδασκαλία – Τι είναι και τι διαφοροποιεί ο εκπαιδευτικός;

Στις σχολικές τάξεις συναντάμε μεγάλη ανομοιογένεια μεταξύ των μαθητών,

εξαιτίας των διαφορετικών ατομικών χαρακτηριστικών τους, όπως είναι οι κλίσεις, οι ικανότητες, οι ανάγκες, οι διαφορετικές δεξιότητες και το κοινωνικο-οικονομικο-πολιτισμικό περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνουν ( Tomlinson, 2004).

Τα διαφορετικά αυτά χαρακτηριστικά που παρουσιάζονται, οφείλονται στα διαφορετικά ενδιαφέροντά τους, τη μαθησιακή τους ετοιμότητα και το μαθησιακό τους προφίλ. Λαμβάνοντάς τα υπόψη ο εκπαιδευτικός, με σωστό προγραμματισμό και σχεδιασμό επαναπροσδιορίζει τον τρόπο διδασκαλίας και τον διαφοροποιεί (Τζιβινίκου, 2015).

Με τον όρο διαφοροποιημένη διδασκαλία εννοούμε μια θεώρηση της διδασκαλίας που βασίζεται στην προϋπόθεση ότι οι εκπαιδευτικοί πρέπει να προσαρμόσουν τη διδασκαλία τους στη διαφορετικότητα των μαθητών. Η τροποποίηση αυτή είναι προληπτική (χωρίς να έχει προηγηθεί αποτυχία του μαθητή) και διαφοροποιείται ανάλογα με το επίπεδο των μαθητών μιας τάξης (Τζιβινίκου, 2015). Ο μέσος μαθητής δεν υπάρχει είναι μια αφηρημένη έννοια που δεν αντιστοιχεί σε κανέναν συγκεκριμένο μαθητή. Είναι περισσότερο ποιοτική παρά ποσοτική και ξεκινάει από εκεί που βρίσκεται οι μαθητής. 

Στόχος είναι να αναδείξει την αξία του και να τον εντάξει στο μαθησιακό περιβάλλον. Είναι εξελικτική, ευνοεί την εμπλοκή μαθητών και εκπαιδευτικών στη μάθηση και αξιοποιεί την ομαδοποίηση με ευελιξία.Στηρίζεται στη διαδικασία της λεπτομερούς και διαρκούς αξιολόγησης με σκοπό την προσαρμογή της διδασκαλίας στις ανάγκες του μαθητή( Κουτσελίνη–Ιωαννίδου, 2008). Αξιολόγηση και διδασκαλία είναι άρρηκτα συνδεδεμένες.

Ο εκπαιδευτικός μπορεί να διαφοροποιεί τη διδασκαλία όσον αφορά :

– στο περιεχόμενό της, χωρίς να αλλάζει ο μαθησιακός στόχος, να προσδιορίζει το τι πρέπει να μάθει ο μαθητής.

– στη διαδικασία που ακολουθείται, το πώς μαθαίνει, τροποποιώντας μεθόδους και στρατηγικές.

– στο προϊόν της, το οποίο προκύπτει και αξιολογείται με βάση την επίδοση του μαθητή μέσω ποικίλων τρόπων για τον καθένα.

– Το περιβάλλον που διεξάγεται, καθώς σημαντικό ρόλο παίζουν τα συναισθήματα που βιώνουν οι μαθητές σε τάξεις που χαρακτηρίζονται ως «ασφαλή πλαίσια»