Κύριο χαρακτηριστικό της άμεσης διδασκαλίας είναι ο δασκαλοκεντρικός χαρακτήρας της διδασκαλίας. Ο δάσκαλος διδάσκει το γνωστικό αντικείμενο και έπειτα ζητά από τους μαθητές να εξασκηθούν σε όσα τους είχε διδάξει προηγουμένως. Ο ρόλος του δασκάλου είναι κυρίαρχος μέσα στην τάξη, κατευθύνει, σχεδιάζει και πραγματοποιεί τη διδασκαλία. Έρευνες που έγιναν για την αποδοτικότητα αυτής της μεθόδου- κυρίως στη δεκαετία του ΄70- απέδειξαν ότι οι μαθητές εμφάνισαν καλύτερα αποτελέσματα σχολικής επίδοσης. Αυτή η διαπίστωση έκανε τους παιδαγωγούς να ασχοληθούν περισσότερο με την άμεση διδασκαλία και να αναλύσουν με περισσότερη προσοχή τη συγκεκριμένη μέθοδο.
Κύρια χαρακτηριστικά της άμεσης ή κατευθυνόμενης διδασκαλίας είναι τα παρακάτω:
- Υπάρχει σαφής ακαδημαϊκός προσανατολισμός.
- Ο δάσκαλος έχει ορίσει από πριν τους στόχους της διδασκαλίας και τους γνωστοποιεί στους μαθητές του.
- Η ύλη που θα διδάξει ο δάσκαλος χωρίζεται στη διδακτική ώρα σε τμήματα. Αυτά τα τμήματα που έχουν μία σειρά τα ακολουθεί ο δάσκαλος και τα παρουσιάζει στην τάξη.
- Όσο διδάσκει ο δάσκαλος, με διευκρινιστικές ερωτήσεις προσπαθεί να δει αν αυτά που λέει γίνονται κατανοητά από τους μαθητές και ανάλογα κάνει επανορθωτική διδασκαλία.
- Ο δάσκαλος δεν πρέπει να ξεπερνάει τα δέκα λεπτά μονολόγου.
- Καθ΄ όλη τη διάρκεια της διδασκαλίας ο δάσκαλος δεν πρέπει να ξεχνάει τη χρήση πλήθους παραδειγμάτων.
- Η διδακτική διαδικασία θα ολοκληρωθεί με την κατάκτηση από τους μαθητές υψηλών βαθμών επίδοσης μέσα από ασκήσεις του δασκάλου.
- Είναι στη δικαιοδοσία του δασκάλου να ορίσει τον στόχο του μαθήματος, τα μέσα της διδασκαλίας και τον ρυθμό της.
- Ο δάσκαλος θα πρέπει να προχωράει στην επόμενη ενότητα μόνον αν οι μαθητές έχουν κατανοήσει τη μέχρι τώρα διδαχθείσα ύλη τους.
- Ο δάσκαλος οφείλει μέσα στην τάξη να δημιουργήσει κλίμα ενθάρρυνσης στους μαθητές.