Καινοτομία στην εκπαίδευση

Από το 2009 κάθε χρόνο φορείς της εκπαίδευσης, επαγγελματίες, ηγετικά στελέχη επιχειρήσεων και μη κερδοσκοπικών οργανισμών συγκεντρώνονται για τρεις ημέρες στην Ντόχα του Κατάρ για την Παγκόσμια Διάσκεψη Κορυφής Καινοτομίας για την Εκπαίδευση (WISE - World Innovation Summit for Education).

 

Πρόκειται για παγκόσμιας εμβέλειας διεπιστημονική πλατφόρμα διαλόγου και επικοινωνίας με στόχο την προώθηση της καινοτομίας στην εκπαίδευση. Αλλά γιατί χρειαζόμαστε την καινοτομία στον τομέα της εκπαίδευσης; Κατά την άποψη των ιδρυτών και των ηγετών του WISE, πολλές από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κόσμος σήμερα –από την περιβαλλοντική υποβάθμιση έως και την αυξανόμενη κοινωνική ανισότητα– δεν μπορούν να λυθούν χωρίς την εκπαίδευση. Παρομοίως, η εκπαίδευση δεν μπορεί να εκπληρώσει τους στόχους της χωρίς αλλαγές μέσω της καινοτομίας.

 

Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν περίπου εξήντα εκατομμύρια παιδιά τα οποία στερούνται πρόσβαση στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση ως αποτέλεσμα διαμάχης, ανισότητας των φύλων και υπέρτατης φτώχειας, παρά την υπόσχεση που δόθηκε στον κόσμο με το πέρασμα της χιλιετίας για την επίτευξη παγκόσμιας πρόσβασης στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση μέχρι το 2015. Ακόμα και όταν τα παιδιά παρακολουθούν σχολείο, πάρα πολλά –γύρω στα 250 εκατομμύρια– θα αποχωρήσουν χωρίς τις στοιχειώδεις δεξιότητες ανάγνωσης και αριθμητικής. Αυτές είναι μερικές μόνο από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η εκπαίδευση στις αναπτυσσόμενες χώρες.

 

Η εκπαίδευση όμως και στον ανεπτυγμένο κόσμο δεν είναι απρόσβλητη από προκλήσεις. Μακροπρόθεσμα, ως κινητήριες δυνάμεις κοινωνικής δραστηριότητας, τα εκπαιδευτικά συστήματα στις ανεπτυγμένες χώρες σε πολλές περιπτώσεις ενισχύουν τις διαφορές μεταξύ εχόντων και μη εχόντων. Κατά παρέκκλιση από τα νούμερα των εγγραφών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, η ανεργία των νέων είναι υψηλότερη από ποτέ, με πολλές επιχειρήσεις να διαμαρτύρονται ότι οι νέοι εισέρχονται στο εργατικό δυναμικό χωρίς τις απαιτούμενες δεξιότητες.

 

Ο σκοπός του WISE είναι να καλλιεργείται η σκέψη για μακροπρόθεσμη και βραχυπρόθεσμη καινοτομία στην εκπαίδευση και να διασφαλίζεται ότι οι βέλτιστες πρακτικές που αναδεικνύονται, γνωστοποιούνται και προωθούνται όσο το δυνατόν ευρύτερα. Κάθε χρόνο, μέσω των βραβείων του WISE, αναδεικνύονται και προωθούνται καινοτόμα προγράμματα κατάρτισης και επιχειρηματικότητας από όλο τον κόσμο. Επιπλέον, μέσω των Βραβείων WISE για την Εκπαίδευση κάθε χρόνο αναγνωρίζεται μια εξαιρετική ομάδα ή ένα άτομο για τη συμβολή τους στην εκπαίδευση. Πρωτοπόροι όπως η Vicky Colbert (Βραβείο WISE για την Εκπαίδευση 2013-2014), της οποίας η μεθοδολογία «Escuela Nueva» μεταμόρφωσε αρχικά εκατοντάδες και έπειτα χιλιάδες μη προνομιούχα αγροτικά και αστικά σχολεία ξεκινώντας από την πατρίδα της την Κολομβία και στη συνέχεια στη Λατινική Αμερική και αλλού.

 

Πέρα από τις απονομές, το βραβείο και την ετήσια διάσκεψη στην Ντόχα, το μυστικό της επιτυχίας του WISE είναι οι χιλιάδες παγκόσμιοι εκπαιδευτές, επαγγελματίες και επιχειρηματίες που αποτελούν το δίκτυο της WISE, όπως ο δρ Στέφανος Γιαλαμάς και η ομάδα του στο ACS Athens (American Community Schools). Υστερα από σχεδόν μία δεκαετία ανάπτυξης και υλοποίησης καινοτόμων προγραμμάτων, και ταυτόχρονα υιοθετώντας μια αυθεντική προσέγγιση στο θέμα της ηγεσίας, το ACS Athens έχει επαναπροσδιορίσει το όραμά του ενδυναμώνοντας τα άτομα να μεταμορφώσουν τον κόσμο ως αρχιτέκτονες της δικής τους εκμάθησης. Προκειμένου να παρέχει στους μαθητές ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον που να ανταποκρίνεται σε αυτό το όραμα, το ACS Athens έχει αναπτύξει ένα αυθεντικό μοντέλο εκπαίδευσης, το μοντέλο της Παγκόσμιας Μόρφωσης. Αυτό το δυναμικό μοντέλο αποτελείται από τρεις αλληλένδετες συνιστώσες: Το Εκπαιδευτικό Πρότυπο της Μόρφωσης ορίζεται στο πλαίσιο των νέων δεξιοτήτων του 21ου αιώνα, ως μια ολιστική, ουσιαστική και αρμονική εκπαιδευτική εμπειρία, καθοδηγούμενη από ήθος. Το όχημα για την υλοποίηση του Εκπαιδευτικού Προτύπου της Μόρφωσης είναι το i2Flex, μια μη παραδοσιακή μεθοδολογία μάθησης, η οποία έχει αναπτυχθεί από την εκπαιδευτική κοινότητα του ACS Athens. Με βάση την έρευνα και την πρακτική της μεικτής μάθησης, το i2Flex ενσωματώνει τη διδασκαλία πρόσωπο-με-πρόσωπο η οποία είναι βασιζόμενη στο Διαδίκτυο, καθοδηγούμενη από εκπαιδευτικό προσωπικό και ανεξάρτητη δραστηριότητα των μαθητών, και αποσκοπεί στην ανάπτυξη ανώτατων γνωστικών δεξιοτήτων μέσα σε ένα πλαίσιο σχεδίασης μαθησιακού περιεχομένου που είναι ευέλικτο στον χρόνο, τον ρυθμό, τον τόπο και τη λειτουργία του. Τελικά, το i2Flex αποβλέπει στην καλλιέργεια και την επέκταση των δεξιοτήτων των μαθητών του 21ου αιώνα, ενώ τους επιτρέπει να λειτουργούν ως αρχιτέκτονες της δικής τους εκμάθησης, ενώ ταυτόχρονα διευκολύνει την επιτυχή προετοιμασία τους για ανώτερες σπουδές, καθώς και τους μελλοντικούς ρόλους, τόσο ως επαγγελματίες όσο και ως παγκόσμιοι πολίτες.

 

ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΙΑΝΝΟΥΚΑΣ, ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΓΙΑΛΑΜΑΣ