Ο προφορικός λόγος επηρεάζεται σημαντικά από τους περιβαλλοντικούς παράγοντες.

Όταν λοιπόν, ο μαθητής νιώθει ότι έχει χρονικό περιορισμό στον προφορικό του λόγο, συχνά αγχώνεται και δεν παραθέτει πληροφορίες με μεγάλη ευελιξία. Γι’αυτό το λόγο λοιπόν, οι μαθητές πρέπει να παροτρύνονται τόσο από το σχολικό όσο και από το οικογενειακό περιβάλλον και να συμμετέχουν όσο το δυνατόν ισόποσα με τα υπόλοιπα μέλη της συζήτησης. Μερικές από τις ασκήσεις που μπορούν να πραγματοποιηθούν για την εξάσκηση προφορικού λόγου είναι οι εξής:

Δίνεται ένα χαρτόνι στο παιδί και του ζητείται να γράψει στοιχεία και πληροφορίες για τον εαυτό του. Οι πληροφορίες μπορεί να σχετίζονται με το όνομά του, τον τόπο καταγωγής του, τους φίλους του, το σχολείο του και τα μέλη της οικογένειάς του. Αφού το γράψει, κάνει πρόβα την παρουσίαση του. Έπειτα τον ενημερώνουμε ότι έχει στη διάθεση του να παρουσιάσει τον εαυτό του, προφορικά 5’.

Δίνεται στο παιδί μια εικόνα που προηγουμένως δεν έχει σχολιαστεί από εσάς. Τον αφήνετε να την επεξεργαστεί και έπειτα του ζητάτε να περιγράψει την εικόνα με όσες περισσότερες προτάσεις μπορεί. Σε κάθε πρόταση, θα κερδίζει ένα αυτοκόλλητο.

Ο μαθητής, ψάχνει να βρει τις διαφορές που έχουν δύο εικόνες. Ανάλογα με το επίπεδο του μαθητή, διαφοροποιείται και η εικόνα, για τις ανάγκες και τον εμπλουτισμό του λεξιλογίου.

Ο δάσκαλος, ο θεραπευτής ή γονέας, δίνει στο παιδί μόνο μια λέξη. Τον αφήνει να σκεφτεί μια ιστορία για 1’. Έπειτα, ζητείται από τον μαθητή να εκφωνήσει προφορικά την ιστορία του. Δίνεται έμφαση στη χρονολογική σειρά των γεγονότων και στην ποιότητα των ιδεών.

Δίνεται στο παιδί μια εικόνα. Το παιδί την περιγράφει αφού πρώτα του τεθούν κάποιες βασικές ερωτήσεις σχετικές με την εικόνα.

Επιτραπέζιο Jenga

Υλικά: Το  επιτραπέζιο παιχνίδι Jenga

Οδηγίες: Ο μαθητής μέσω του επιτραπέζιου παιχνιδιού προσπαθεί να ισορροπήσει τα τουβλάκια φτιάχνοντας έναν ξύλινο πύργο. Κάθε φορά βάζει ένα τουβλάκι από την βάση προς τα πάνω χωρίς να γκρεμίσει τον πύργο. Έτσι, κάθε φορά που τοποθετεί ένα τουβλάκι απαντάει και στην ερώτηση που είναι γραμμένη πάνω του, προφορικά.

Στόχος: Ο μαθητής εξασκείται με έναν ευχάριστο τρόπο στην παραγωγή προφορικού λόγου απαντώντας στην ερώτηση. Ταυτόχρονα ενισχύεται και βελτιώνεται η συγκέντρωση και η λεπτή του κινητικότητα.

Χρήση εννοιολογικών χαρτών: Αφού γνωστοποιήσουμε στον μαθητή το θέμα για το οποίο πρόκειται να μιλήσουμε, έπειτα του ζητάμε να φτιάξει έναν εννοιολογικό χάρτη. Στο κέντρο θέτουμε την ερώτηση. Γύρω από την ερώτηση, τοποθετούνται οι επιμέρους ερωτήσεις για την ενίσχυση του μαθητή.

Στόχος: Με την χρήση εννοιολογικού χάρτη, ο μαθητής ενισχύει τις δεξιότητες, τις σκέψεις του και οργανώνει μεθοδικά τις ιδέες του.

Πόλυ Γοργορίνη, Ειδική Παιδαγωγός του Πρότυπου Κέντρου Ειδικών Θεραπειών «Παιδίων Πλεύση»